Jedna z najstarszych jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, nie tylko w regionie, ale także w Polsce - OSP Rawicz - obchodziła 150. rocznicę zorganizowanej i udokumentowanej działalności.
Przed rozpoczęciem uroczystości uczestnicy obchodów zostali uwiecznieni na wspólnej fotografii przed budynkiem Państwowej Straży Pożarnej, gdzie mieści się również siedziba rawickiej OSP.
Później strażacy prowadzeni przez Orkiestrę Dętą z Grodziska Wlkp. przemaszerowali ulicami miasta. Strażacy i delegacja samorządowa złożyli kwiaty przed pomnikiem św. Floriana, św. Jana Pawła II oraz przed pomnikiem Żołnierza Polskiego.
W kościele św. A. Boboli podczas Mszy św. w intencji strażaków, ks. Mateusz Drob w kazaniu podkreślił tradycyjne wartości, jakimi kierują się strażacy ochotnicy w swej służbie i przy niesieniu pomocy potrzebującym, w odróżnieniu od powszechnie lansowanego konsumpcjonizmu i egoistycznego nastawienia do rzeczywistości.
Po Mszy św. na Rynku odbył się uroczysty apel, na którym Jerzy Woźniak, członek Zarządu OSP Rawicz odczytał historię jednostki od jej powstania.
Po tym okolicznościowym wystąpieniu członek zarządu województwa wielkopolskiego Krzysztof Grabowski, rawickiej jednostce OSP wręczył odznakę honorową „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego”. Starosta Zygmunt Wolny wręczył Zarządowi OSP powiatowe wyróżnienie „Statuetkę Moździerza”, a burmistrz i przewodniczący Rady Miejskiej Gminy Rawicz wręczyli odznakę „Za zasługi dla Gminy Rawicz” wraz ze „Statuetką Niedźwiedzia”. Potem uhonorowano długoletnich działaczy OSP indywidualnymi odznaczeniami resortowymi.
Na zakończenie odbył się pokaz musztry paradnej w wykonaniu Orkiestry Dętej z Grodziska Wielkopolskiego, pod dyrekcją kapelmistrza Stanisława Słowińskiego.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Poniżej wystąpienie Jerzego Woźniaka o historii jednostki.
WYSTĄPIENIE OKOLICZNOŚCIOWE NA 150-LECIE OSP RAWICZ
Rys historyczny
Według ustnego przekazu, straż pożarna o nazwie Towarzystwo Ogniowe, zorganizowano na terenie Rawicza w maju 1801 roku. Tradycja głosi, że stało się to bezpośrednio po największym w dziejach miasta pożarze, który wybuchł 20 kwietnia owego roku. Na ratunek przybyły ekipy z wszystkich sąsiednich miast. Wszystkie miasta dostarczyły sporo żywności rawickim pogorzelcom. Pożar ten strawił 1/3 zabudowań Rawicza, a szczególnie dotknął sukienników. Nie ulega wątpliwości, że tak wielki pożar wywołał duży wstrząs wśród mieszkańców i mogła wówczas zrodzić się myśl powołania specjalnej organizacji, której celem była by obrona ludności przed żywiołem ognia.
Powołanie w Rawiczu organizacji do walki z ogniem, potwierdza dokument z roku 1864. Jest to dokument sądowy, związany z rejestracją Dobrowolnej Straży Ogniowej miasta Rawicza. Znajduje się on w Poznaniu. Ten właśnie rok przyjęto oficjalnie jako początek rodowodu rawickiej Ochotniczej Straży Pożarnej.
Dobrowolna Straż Ogniowa odgrywała w okresie zaborów szczególną role. Miasto Rawicz było wtedy silnie germanizowane. Niemcy likwidowali tu stowarzyszenia, w których dominowali Polacy. Straż Ogniowa stanowiła pod tym względem wyjątek, gdyż była potrzebna nie tylko Polakom, lecz również Niemcom. Mogła ona prowadzić zorganizowaną działalność.
Przynależność do tej organizacji pozwalała uczestniczyć w zbiórkach szkoleniowych, które – jak to wynika z ustnych przekazów – przeradzały się niejednokrotnie w zebrania i narady polityczne. W związku z tym organizacja ta cieszyła się szczególnym uznaniem polskiego społeczeństwa. Dowodzi tego fakt ufundowania sztandaru przez to społeczeństwo w 1906 roku.
Czasy między wojenne nie były dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu łatwe. Brakowało funduszy na zakup sprzętu przeciwpożarowego. Remizę strażacką stanowił drewniany budynek, znajdujący się pryz ul. Średniej. Większość środków na cele związane z działalnością straży, pochodziło z dobrowolnych składek miejscowych rzemieślników i kupców.
Dobra organizacja, ofiarność i poświęcenie strażaków, przysparzały im znaczenia i prestiżu w miejscowym społeczeństwie. W okresie międzywojennym Rawicka Ochotnicza Straż Pożarna otrzymała nowy sztandar organizacyjny. Sztandar ten stanowi obecnie eksponat Muzeum Ziemi Rawickiej.
W okresie okupacji hitlerowskiej istniała w Rawiczu polska drużyna strażacka, ale kierował nią Niemiec.
W 1945 roku zaczął się nowy okres w działalności rawickiej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej. Część przedwojennej kadry zginęła w czasie okupacji, wielu utraciło zdrowie.
W dniu 22 listopada 1945 roku powołano nowy Zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej - prezesem Zarządu został Adam Stefaniak (burmistrz Rawicza). Przez wiele lat po wojnie rawicka Ochotnicza Straż Pożarna była jedyną placówką ochrony przeciwpożarowej na terenie miasta i najbliższej okolicy. Straż Zawodową powołano dopiero w roku 1975. Rawiccy strażacy zawsze przywiązywali dużą wagę do propagowania ochrony przeciwpożarowej w społeczeństwie. Zaczęto więc prowadzić pracę wychowawczą wśród młodzieży, aby ją pozyskać do drużyn pożarniczych. Młodzież wykazywała duże zainteresowanie problematyką przeciwpożarową i chętnie włączała się do pracy. Powstały młodzieżowe i harcerskie drużyny pożarnicze.
Stulecie Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu, było dużym wydarzeniem w życiu miasta i powiatu. Powiązano uroczyste obchody z podniesieniem stanu organizacyjnego pożarnictwa w całym powiecie. Protektorat nad uroczystością jubileuszową objął Zastępca Komendanta Głównego Straży Pożarnych, kapitan – Władysław Pilawski.
Uroczystość 100-lecia odbyła się w dniu 22 lipca 1964 roku na Rynku w Rawiczu - z udziałem Władysława Pilawskiego, nastąpiło wręczenie sztandaru Rawickiej jubilatce. Ochotnicza Straż Pożarna została odznaczona Złotym Znakiem Związku. W dniu tym została przekazana również jednostce Ochotniczej Straży Pożarnej nowa remiza strażacka, położona przy ulicy Scherwentkego, w której znalazła także miejsce Komenda Powiatowa Straży Pożarnych oraz władze powiatowe Związku. Obchody 100-lecia rawickiej Ochotniczej Straży Pożarnej przyczyniły się do aktywizacji jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych w całym powiecie. Właśnie od tego przede wszystkim czasu zaczęły powstawać młodzieżowe drużyny Ochotniczych Straży Pożarnych i zaczęło się systematyczne szkolenie.
Rawickie drużyny Ochotniczej Straży Pożarnej zaczęły zdobywać czołowe lokaty w różnych zawodach strażackich. Osiągnięcia te spowodowały, że w 1978 roku gościło w Rawiczu Prezydium Centralnego Zespołu Przeciwpożarowego z Warszawy i uznano rejon miasta Rawicza za przykładowy w tym zakresie. Przez cały okres swej działalności, zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu zwraca szczególną uwagę na prace z młodzieżą i na wychowawczą stronę tej pracy.
Rawicka jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej bierze czynny udział we współzawodnictwie pomiędzy jednostkami na terenie swej gminy i województwa. Dzięki dobrej i prężnej działalności w zakresie szkolenia bojowego i sportowo – pożarniczego, zajmuje ona stale czołowe lokaty w różnych zawodach. Są to najczęściej miejsca pierwsze i drugie. Ochotnicza Straż Pożarna w Rawiczu dysponuje dobrym wyposażeniem w sprzęt przeciwpożarowy. Po rozbudowie remizy warunki przechowywania sprzętu znacznie się poprawiły.
Od 1988 roku w skład rawickiej Ochotniczej Straży Pożarnej weszła Sekcja Ratownictwa Wodnego – wcześniej Klub „BARAKUDA”, który powstał w 1983 roku i działa już 31 lat. Od początku swej działalności rawiccy płetwonurkowie zajmowali się zabezpieczeniem imprez sportowych, szkoleniem adeptów płetwonurkowania, poszukiwania zatopionego sprzętu, oczyszczaniem kąpielisk, budowaniem bezpiecznych pomostów, prowadzeniem prelekcji w szkołach na temat ratownictwa wodnego wraz z pokazem sprzętu i tym co w pracy płetwonurków najbardziej niewdzięczne – szukaniem tych, którzy przebywając nad wodą przez swą nierozwagę zapłacili najwyższą cenę jaką jest życie. W 1995 roku Sekcja Ratownictwa Wodnego w Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego. W ciągu swej działalności przeszkoliła ponad 400-tu płetwonurków.
W skład rawickiej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej wchodziła również Orkiestra Dęta, która została założona w lipcu 1954 roku i działająca przy zakładzie GAZOMET a przejęta przez Ochotniczą Straż Pożarną w Rawiczu 17 kwietnia 1998 roku a następnie w 2006 roku przekazana została do Dom Kultury w Rawiczu. Kapelmistrzem jest druh Jerzy Kupczyk. Orkiestra przez ponad 60 lat uświetnia wiele uroczystości państwowych, kościelnych i strażackich.
Obecnie Ochotnicza Straż Pożarna w Rawiczu poszczycić się może wszechstronną działalnością na rzecz swej społeczności lokalnej. Wyniki dotychczasowej pracy naszej jednostki z młodzieżą potwierdza fakt podjęcia nauki w kierunku pożarnictwa w szkołach aspirantów Państwowej Straży Pożarnej oraz w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie. Część byłych naszych członków obecnie kontynuuje pracę w zawodzie pożarniczym w Państwowej Straży Pożarnej w Rawiczu i nie tylko.
Z inicjatywy Prezesa Zarządu Kazimierza Mikołajczaka w 2007 roku, postawiono i poświęcono obelisk św. Floriana, który znajduje się przed naszą remizą. W dniu 3 maja 2009 r . został ufundowany, poświęcony i wręczony po raz trzeci sztandar Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu.
Dzięki bardzo dobrej współpracy między naszą jednostkom a władzami miasta i gminy Rawicz możemy zawsze liczyć na życzliwość burmistrza gminy pana Tadeusza Pawłowskiego, który aktywnie wspiera naszą działalność oraz Naczelnika Wydziału Spraw Obywatelskich druhny Teresy Sędziak i druha Wojciecha Szczeszka.
Honorowym prezesem naszej jednostki jest druh Kazimierz Juskowiak – wieloletni prezes naszej jednostki. Jest to wyjątkowa postać, bardzo zasłużona dla działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu i nie sposób wyliczyć wszystkich wyróżnień i odznaczeń, którymi został uhonorowany za swą pracę na rzecz pożarnictwa i niesienia pomocy drugiemu człowiekowi.
Należy wspomnieć również o druhu Janie Solaku, który jest prezesem Zarządu Miejsko Gminnego i Powiatowego, obecnie członkiem Zarządu Wojewódzkiego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, a przede wszystkim członkiem naszej jednostki. Dzięki jego wiedzy i doświadczeniu nasza jednostka może zawsze liczyć na fachową pomoc i przyjacielską radę.
Obecny zarząd składa się z następujących członków:
Kazimierz Mikołajczak – jest prezesem od 2006 roku, przez wiele lat był naczelnikiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu i opiekunem młodzieżowych drużyn pożarniczych, które zdobywały czołowe lokaty na zawodach. Jest głównym wykonawcą uchwały Zjazdu Miejsko gminnego o powstaniu banku krwi przez strażaków gminy Rawicz. Posiada wiele odznaczeń i wyróżnień za swą działalność na rzecz pożarnictwa w tym Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Jerzy Hamrol – wiceprezes ds. Ratownictwa Wodnego. Kieruje sekcją Ratownictwa Wodnego od początku jej powstania, uhonorowany jest wieloma odznaczeniami i wyróżnieniami za zasługi w dziedzinie ratownictwa wodnego.
Sławomir Mikołajczak – naczelnik
Marcin Skrzypek – zastępca naczelnika
Czesław Szczeszek – skarbnik
Wojciech Szczeszek – sekretarz
Jerzy Woźniak – członek zarządu
Jarosław Kamionka – członek zarządu
Mariusz Rataj – członek zarządu
Skład Komisji Rewizyjnej:
Krzysztof Kukla – przewodniczący
Mizerny Przemysław – zastępca przewodniczącego
Marcin Szczeszek – sekretarz
Marek Nowak – członek
Andrzej Ostaszewski – członek
Na przestrzeni 150 lat istnienia Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu nie brak było ze strony strażaków dużego poświęcenia i wielkiej ofiarności na rzecz bezpieczeństwa naszych mieszkańców. Należy się im za to serdeczna pamięć i wdzięczność.
Nasz narodowy wieszcz Adam Mickiewicz napisał:
„Ten jest większy między ludźmi kto umie służyć i kto poświęca siebie dla dobra innych”
Zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Rawiczu